W ostatnich dniach głośno było o przypadku turystów, którzy czekali na wylot z Warszawy na Dominikanę. Ostatecznie touroperator zdecydował o odwołaniu rejsu. Jednocześnie zapewniono, że pasażerowie otrzymają zwrot pełnej kwoty zapłaconej za imprezę turystyczną.
Mec. Krüger komentował sprawę w programie BILANS w telewizji TVN24BiS
Jednak zwrot kosztów imprezy turystycznej to nie wszystko, na co mogą liczyć poszkodowani turyści. Mogą oni dochodzić także odszkodowania oraz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.
Podstawa prawna dochodzenia zarówno odszkodowania jak i zadośćuczynienia za zmarnowany urlop od biura podróży ma swoje źródło w art. 5 dyrektywy 90/314/EWG o zorganizowanych podróżach, wakacjach i wycieczkach.
art. 5 pkt. 1 Dyrektywy 90/314/EWG
Państwa Członkowskie podejmą wszelkie niezbędne kroki w celu zapewnienia odpowiedzialności organizatora i/lub punktu sprzedaży detalicznej wobec konsumenta za właściwe wykonanie zobowiązań wynikających z umowy, niezależnie od tego, czy obowiązki te mają być wykonane przez organizatora i/lub punkt sprzedaży detalicznej czy usługodawcę. Nie narusza to uprawnień organizatora i/lub punktu sprzedaży detalicznej w stosunku do tych usługodawców.
Dyrektywa została implementowana do polskiej Ustawy o usługach turystycznych.
art. 11 a ust. 1 Ustawy o usługach turystycznych
1. Organizator turystyki odpowiada za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy o świadczenie usług turystycznych, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest spowodowane wyłącznie: 1) działaniem lub zaniechaniem klienta; 2) działaniem lub zaniechaniem osób trzecich, nieuczestniczących w wykonywaniu usług przewidzianych w umowie, jeżeli tych działań lub zaniechań nie można było przewidzieć ani uniknąć, albo 3) siłą wyższą.
2. Wyłączenie odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy, w przypadkach wymienionych w ust. 1, nie zwalnia organizatora turystyki od obowiązku udzielenia w czasie trwania imprezy turystycznej pomocy poszkodowanemu klientowi.
Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości stwierdza, że krzywda w postaci nieudanego urlopu (na przykład poprzez niezapewnienie odpowiednich warunków zakwaterowania lub nieprzewidzianą zmianę środka transportu) jest uważana za wystarczającą by dochodzić odszkodowania (zadośćuczynienia) od biura podróży.
Wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 12 marca 2002 r. w sprawie S. Leitner v. TUI Deutschland GmbH & Co. KG, sygn. akt C 168/00
“Artykuł 5 Dyrektywy Rady 90/314/EWG z 13 czerwca 1990 w sprawie zorganizowanych podróży, wakacji i wycieczek musi być, co do zasady, wykładany w ten sposób, by nadawać konsumentowi prawo do rekompensaty za szkodę niemajątkową będącą skutkiem niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania w przypadku usług składających się na umowę o świadczenie usług turystycznych.”
Stanowisko polskiego Sądu Najwyższego jest podobne
Uchwała Sądu Najwyższego z 19 listopada 2010 r., sygn. akt III CZP 79/10
„(…) implementacja dyrektywy do prawa polskiego w formie ustawy oznacza obowiązek takiej jej wykładni, która jest zgodna z dyrektywą, a jeżeli dyrektywa była poddana interpretacji Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej – zgodnie z tą interpretacją (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 2008 r., III CZP 25/08, OSNC 2009, nr 9, poz. 127).”
” (…) skoro Trybunał Sprawiedliwości w przytoczonym orzeczeniu z dnia 12 marca 2002 r. orzekł, że art. 5 dyrektywy 90/314 powinien być wykładany w sposób obejmujący pojęciem szkody także uszczerbek niemajątkowy w postaci „zmarnowanego urlopu”, to art. 11a UsługiTurystU, przenoszący art. 5 dyrektywy do polskiego porządku prawnego, musi być wykładany w ten sam sposób. Taka wykładnia, mająca zarazem charakter scalający, pozwala również na wniosek, że rozwiązanie zastosowane w prawie krajowym jest zgodne z dyrektywą.”